De term turbulentie in de natuurkunde slaat op onvoorspelbare wervelende bewegingen. In de omgeving van een organisatie gaat het om dynamische moeilijk voorspelbare veranderingen wereldwijd of op lokaal niveau. De dynamiek neemt toe als de turbulentie vaker voorkomt en de effecten daarvan toenemen. Bijvoorbeeld inkoop- of afzetmarkten die zowel qua aanbod als prijsschommelingen instabiel zijn, nieuwe toetreders die sneller op veranderingen kunnen reageren of markten die complex zijn door een toenemend aantal snel veranderende (substituut-) producten terwijl de voorspelbaarheid van de veranderingen afneemt door fundamentele technologische doorbraken. Zo heeft Sony de cameramarkt met snelle opeenvolgende innovaties de spiegelreflex markt van bestaande gerenommeerde camera fabrikanten op de kop gezet.
Ondernemingen bevinden zich tegenwoordig in een turbulente omgeving. De kenmerken van zo’n turbulente omgeving zijn:
- een toenemende veranderingssnelheid van diverse variabelen
- grotere onderlinge afhankelijkheid van allerlei verschijnselen
- ontwikkelingen die steeds meer autonoom van karakter zijn
- ontwikkeling prioriteitsconflicten
- langere communicatielijnen
- afnemend aanpassingsvermogen ten opzichte van zich wijzigende externe omstandigheden.
De mogelijkheden om dit tegen te gaan zijn:
- Immunificatie door alles in het werk te stellen zodat je organisatie geen last krijgt van turbulentie in de omgeving bijvoorbeeld met een diversificatiestrategie om risico’s te spreiden.
- Adaptie, je organisatie flexibeler maken door beslissingsbevoegheden te decentraliseren
- Manipulatie, door je eigen beïnvloedingsmogelijkheden uit te breiden via groei, samenwerking, voorwaartse of achterwaartse integratie in de bedrijfskolom etc.
- Innovatie, door nieuwe producten te ontwikkelen of in te kopen en/of nieuwe processen te ontwikkelen waardoor turbulentie minder vat krijgt op je organisatie.
Agile
Een grote mate van turbulentie vraagt om strategisch wendbaardheid. Dit is het vermogen de strategische koers snel en effectief te veranderen, anticiperend of reagerend op kansen en bedreigingen. Strategic agility bestaat uit twee elementen die elkaar versterken. Aan de ene kant de behendigheid en lenigheid (agility) om offensief kansen te benutten door veranderingen in de markt en aan de andere kant de veerkracht en robuustheid (resiliency) om de gevolgen van vaak grote en onvoorziene veranderingen op te vangen.
Bron: https://www.ensie.nl/management-begrippenlijst/turbulentie
Bron: https://www.managementsite.nl/kennisbank/wendbaarheid-organisaties#sectie-2
Bron: Marcus en Dam, een praktijkgerichte benadering van organisatie en management
Bron: https://managementmodellensite.nl/basisomgevingen-organisatie/
Bron: https://berenschotstrategies.wordpress.com/2011/09/27/reversed-framing/