Een organisatieschema, ook wel organogram of organigram genoemd) is een vereenvoudigde, schematische voorstelling van de wijze waarop formeel taken verdeeld zijn over personen en/of afdelingen en hoe de gezagsverhoudingen liggen tussen personen en/of afdelingen.
Ofwel: een organisatieschema is een vereenvoudigde weergave van de organisatiestructuur.
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Organisatiestructuur is de wijze waarop taken binnen een organisatie zijn verdeeld en de wijze waarop vervolgens afstemming tussen deeltaken tot stand is gebracht. Het heeft dus te maken met de verdeling van activiteiten over afdelingen en de taken van de werknemers. De organisatiestructuur is een hulpmiddel dat ervoor moet zorgen dat een organisatie zijn doelen kan bereiken. Het vraagstuk van de juiste organisatiestructuur speelt met name in grote organisaties. Daar moet men nadenken over zaken als taakverdeling, verdeling van verantwoordelijkheden en van bevoegdheden en daarmee samenhangend over het coördineren van die taken en verantwoordelijkheden.
De organisatiestructuur van een bedrijf staat in principe los van de juridische structuur, die bepaald wordt door de rechtsvorm van het bedrijf. De simpelste rechtsvorm is het eenmansbedrijf. Een bedrijf kan ook uit één of meerdere vennootschappen bestaan. Ieder van de types heeft bepaalde rechten en plichten, in de wet is bijvoorbeeld de aansprakelijkheid vastgelegd en de verplichting om al dan niet de jaarresultaten te moeten publiceren.
Organisatievormen
Onderscheid kan gemaakt worden naar de formele organisatievormen, die met name de invulling van de personele structuur betreffen
- Lijnorganisatie: De eenvoudigste structuur, waarbij iedere medewerker één directe baas heeft (op de man at the top na). De baas heeft een x-aantal medewerkers, waarbij x dan de “span of control” genoemd wordt. Het aantal lagen tussen de werkvloer en de directeur heet de “depth of control”.
- lijn-staforganisatie: Binnen de lijnorganisatie wordt ruimte gemaakt op een hoger niveau voor een gespecialiseerde staffunctionaris, die wel op hoger niveau meediscussieert, maar geen beslissingsbevoegdheid heeft.
- Lijn-Functionele Staforganisatie: Zie Frederick Taylor
- Lijn-Staf-Commissieorganisatie
- Matrixorganisatie: Een matrixorganisatie is opgedeeld naar verschillende gezichtspunten, bijvoorbeeld naar productgroep en naar geografische regio. Een medewerker heeft dan twee bazen, namelijk het hoofd van de productgroep én het hoofd van de geografische regio. In de top dient dan afgesproken te zijn wat de zeggenschap is van ieder van de bazen, welke terreinen die zeggenschap bestrijkt.
- Zuivere Projectorganisatie
- Entente structuur of netwerkorganisatie: Dit zijn met name organisaties met grote aantallen hoog gekwalificeerde medewerkers, waarbij de strategie met name in de onderhandelingen vorm moet krijgen (b.v. maatschappen)
Bron: Jos Marcus en Nick van Dam, Een praktijkgerichte benadering van Organisatie en management, Wolters Noordhoff, 2009, 6e druk
Bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Organisatie#Organisatieschema
Bron: http://123management.nl/0/020_structuur/a211_structuur_01_organisatiestructuur.html
Maar zie ook: https://www.twynstraguddekennisbank.nl/organisatiekunde/structuur